منشور صلح پارسیان

آشنایی با دخمه های زرتشتیان | دنیایی آمیخته با مرگ دخمه زرتشتیان یا برج خاموشان یکی از آثار دین زرتشت در 15 کیلومتری جنوب‌شرقی یزد است. از آنجا که معادل دخمه در زبان انگلیسی Tower of silence به معنای برج سکوت است، دخمه‌های یزد با این نام نیز شهرت دارند و پارسيان هند كه از زرتشتيان ايران به شمار می‌روند به آن، دخمو می‌گویند. این دخمه‌ها در حوالی منطقه صفاییه قرار گرفته و بر روی یک کوه رسوبی و کم ارتفاع به نام کوه دخمه خودنمایی می‌کنند. سده‌ها پیش این بنا به منظور برگزاری آیین تدفین مردگان ساخته شد و امروزه یکی از آثار شاخص زرتشتیان در ایران به شمار می‌رود. اگر چه دخمه‌های زرتشتیان در تهران، کرمان، سیرجان، اصفهان، تفت، اشکذر، اردکان و دیگر شهرها نیز وجود دارد؛ اما دخمه‌های شهر یزد به دلیل قرارگیری در پایتخت مذهبی زرتشتیان و نزدیکی به شهر و سایر بناهای تاریخی، از بازدیدکنندگان بیشتری برخوردارند. همین موقعیت ویژه باعث شده تا مورد توجه قرار گیرند و نامشان به همراه بناهای اطراف در سال 1377 با شماره 2096 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت برسد.       در گذشته، زرتشتیان بر اساس باورهای دینی خود اجساد مردگان خود را در دخمه می‌گذاشتند تا خوراک درندگان و پرندگان شوند و تنها استخوان‌های آن‌ها باقی بماند. هیچ خبری از خاکسپاری نبود؛ چرا که آن‌ها مردار آدمی را ناپاک می‌دانستند و بر این باور بودند که اجساد، خاک را که عنصری مقدس است، آلوده می‌کند؛ بنابراین استخوان مردار نیز در همان دخمه و در میان یک چاه باقی می‌ماند. این روش تدفین برای مدت طولانی رواج داشت تا اینکه در دوران پهلوی به کلی ممنوع شد و تمامی دخمه‌ها کم‌کم به آرامگاه تبدیل شدند. با این وجود، رمز و راز این روش و چراهایش چیزی نیست که به همین راحتی‌ها دست از سر آدمی بردارد و ذهن کنجکاوش را راحت بگذارد.     معماری و ساخت دخمه ها  دخمه، برجی استوانه‌ای با محیطی حدود 100 متر است که در بالای کوه بلند ساخته شده و فاصله قابل توجهی با آبادی‌های اطراف دارد. دیوار اطراف دخمه از سنگ و سیمان و خشت و گچ است تا خاک آلوده نشود. محل ساخت دخمه‌ها در خارج از شهر و آبادی بود و با محاسبات دقیقی انتخاب می‌شد تا وزش باد و بارش باران، آلودگی را به سمت مناطق مسکونی هدایت نکنند. در ساخت این دخمه‌ها از خشت خام و گچ نیز استفاده می‌شد تا آلودگی‌های ناشی از فساد مردگان به زمین نرسد. در ساختن دخمه اصول خاصی نیز وجود داشت که رعایتشان الزامی بود: رسومی همچون کوبیدن ۴ میخ بزرگ، ۳۶ میخ متوسط و ۲۶۰ میخ کوچک بر زمین. سازندگان دخمه‌ها صد نخِ پنبه را به‌هم می‌پیچاندند تا به صورت ریسمان درآید و سپس سه بار آن ریسمان را دورتادور دخمه و به دور میخ‌ها می‌پیچیدند. اول "سروش باج" تا "ویدوا مروتی" که از نیایش‌های زرتشتیان هستند، خوانده می‌شدند و در هنگام کوبیدن هر میخ زمزمه "یتا اهو" در فضا می‌پیچید. پس از انجام این مراحل، در میان دخمه می‌نشستند و ۱۰۰ بار "اشم وهو" و ۲۰۰ بار "یتا اهو" می‌خواندند و با هربار ذکر یک سنگ کوچک را در میان دخمه می‌انداختند تا اینکه تعداد سنگ‌ها به 300 عدد می‌رسید. در نهایت دخمه در چنین مکانی بنا می‌شد. شایان ذکر است که دلیل برگزاری چنین مراسمی قبل از بنای دخمه هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.    بخش های دخمه جاده دخمه:  از آنجا که دخمه در فاصله زیادی از آبادی‌ها قرار داشته و به نوعی به دور از تمدن بوده، برای رسیدن به آن باید از جاده استفاده می‌شده است. بخشی از این جاده مورد استفاده عموم بوده که جنازه را برای تحویل می‌آوردند؛ اما از پای دخمه‌ها تا در آن‌ها تنها مسئولان دخمه حق عبورومرور داشتند. امروزه این جاده پله‌سازی شده تا بازدیدکنندگان به راحتی به دخمه برسند؛ اما در گذشته تنها چند چاله کوچک در آن وجود داشته تا افراد خاص بتوانند از آن عبور کنند.   درب سنگی یا آهنی دخمه: هرجا که لاشه و جنازه‌ای باشد، سروکله جانداران درنده نیز پیدا می‌شود. این خطر همیشه برای دخمه و اجساد درون آن وجود داشته و یکی از راه‌ها برای حفظ مردارها استفاده از یک در آهنی یا سنگی بوده است.       کتیبه دخمه: بر بالای در دخمه کتیبه‌ای وجود داشته که اطلاعاتی بر روی آن دیده می‌شده است. در بسیاری از بناهای گذشته، وجود کتیبه امری معمول بوده و هم اکنون در اکثر آثار تاریخی مشاهده می‌شود.     داخل دخمه: سطح داخلی برج خاموشان شامل فضای مسطح و گردی است که تخته‌سنگ‌های بزرگی آن را پوشانده‌اند. این قسمت به صورت فرضی از سه نوار دایره‌ای تشکیل شده است که عبارت‌اند از: بخش مردانه یا حلقه مردگان مرد در نوار دایره انتهایی که بزرگ‌تر از سایر دوایر و متصل به دیوار پیرامون دخمه است. بخش زنانه یا حلقه مردگان زن در نوار دایره میانی که بعد از قسمت مردها قرار دارد. بخش کودکان یا حلقه مردگان کودکان در نوار دایره داخلی که نزدیک‌ترین قسمت به مرکز دخمه است.     استودان سطح داخلی دخمه از دیوار به طرف مرکز شیب دارد و در وسط دخمه به چاه عمیقی می‌رسد که سنگ متحرکی به نام "ارویس" در ته آن قرار دارد. این چاه عمیق به چهار چاه عمیق‌تر که در اطراف دخمه وجود داشتند، راه داشته و یک متر از عمق تمامی چاه‌ها با شن و ماسه پر می‌شده است. چاه میانی دخمه پوشیده از سنگ و سیمان بوده تا در زمان وجود استخوان‌ها در آن و پیش از پاکسازی چاه، میکروب و آلودگی به خارج سرایت نکند. این چاه "سراده"، "استه دان" یا "استودان" نام داشته که معنای استخوان‌دان یا جای استخوان می‌دهد و در میان هندی‌ها به "استوپه" معروف است. استودان در واقع همان جایی بوده که باقی‌مانده اجساد به درون آن ریخته می‌شده است تا به خاک تبدیل شوند. بر اساس عقاید دینی، دارا و فقیر در زمان مرگشان در این چاه به حالتی یکسان در می‌آمدند و این معنا را می‌رساندند که دارایی دنیا به هنگام مرگ به کار نمی‌آید. البته در برخی منابع به این موضوع اشاره می‌شود که استخوان بزرگان و توانمندان در جای دیگری به نام "اسدانه" ریخته می‌شده اما این روایت خیلی با آموزه‌های دینی جور در نمی‌آید و حتی ساختار دخمه‌ها نیز وجود چاه‌های مخصوص را تایید نمی‌کنند.      مطالب مرتبط: خانه لاری ها یزد برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری منشور صلح پارسیان شوید. جهت رزرو تور و سفر به یزد با شماره 02162714 در تماس باشید.  

خانه لاری ها ی یزد بیش از 270 سال پیش بود که خاندان لاری‌ها برای تجارت از استان فارس به یزد آمدند و در نقاط مختلف شهر ساکن شدند. سال 1286 هجری قمری و دوره سلطنت سلسله قاجار، خانه لاری‌ها در شهر یزد ساخته شد. مالک این خانه یکی از تجار برجسته‌ لاری در شهر یزد به نام حاج محمد ابراهیم لاری و بنیان گذارش حاج غلامحسین ملازینل بود. در و دیوارهای خانه مامنی برای نسل‌های مختلف خاندان لاری‌ها شدند و قد کشیدن فرزندان خاندان را به تماشا نشستند تا این که خانه از رونق افتاد و کاربری‌های دیگری پیدا کرد. تا اواخر دوران حکومت رضا شاه پهلوی، خانه لاری‌ها، به عنوان یکی از خانه‌های اعیان و اشراف دوران خود مورد توجه خاص و عام بود اما به علت موروثی شدن به متروکه‌ای تبدیل شد و خسارات و آسیب‌های جدی به آن وارد آمد. این خانه برای مدتی خانقاه نعمت اللهی (محل زندگی دراویش مسلک نعمت اللهی) نیز بود و دراویش در آن گرد هم می‌آمدند.       در سال 1363 این بنای تاریخی توسط میراث فرهنگی یزد از صاحبش که در آن زمان آقای علی یزدی نژاد بود خریداری و مرمت شد و به عنوان محل اداره میراث فرهنگی مورد استفاده قرار گرفت. امروز این بنا به عنوان یکی از نمونه‌های معماری اصیل ایرانی علاقه‌مندان بسیاری را به درون خود می‌کشاند. بنای خانه لاری‌ها تحت تملک سازمان اسناد و کتابخانه ملی قرار دارد و از سال 1385 قسمت‌هایی از آن برای استفاده اداری و برپایی موزه اسناد ملی در اختیار این سازمان قرار گرفته است. با قدم گذاشتن به درون این خانه، ویژگی‌های معماری یزدی را در جای‌جای آن می‌بینید. ویژگی‌هایی مثل حفظ حریم خانه از نگاه نامحرم، همبستگی فضاهای مختلف، احترام به حریم خصوصی، چیدمان اصولی فضاها در کنار هم و غیره همه‌وهمه در خانه لاری‌ها دیده می‌شوند.         این خانه مساحتی برابر 1700 متر و زیربنایی معادل 1200 متر را به خود اختصاص داده و مجموعه‌ای از 3 حیاط و 6 باب خانه به همراه ایوان‌ها، تالارها، اتاق‌ها و یک سردر و هشتی را در خود جای داده است. امروزه در سراسر خانه، اسناد تاریخی به نمایش درآمده و اینجا را تبدیل به موزه اسناد کرده‌اند تا سفر تاریخی شما را تکمیل کنند. این خانه به تلویزیون هم راه پیدا کرد و به عنوان لوکیشن یکی از سریال‌های معروف به نام حانیه مورد استفاده قرار گرفت.  نام این اثر از تاریخ 24 بهمن ماه سال 1375 با شماره ۱۸۳۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.        اصلی‌ترین قسمت خانه لاری‌ها حیاط بزرگ آن است که به عنوان حیاط اصلی در نظر گرفته می‌شود؛ حیاطِ مستطیلی شکلی در امتداد شمالِ‌شرقی-جنوبِ‌غربی بنا قرار دارد. جبهه‌های جنوب‌غربی و شمال‌شرقی و قسمت‌های جنوب‌شرقی و شمال‌غربی این حیاط وسیع تفاوت‌هایی با هم دارند. به سمت جنوب‌غربی بچرخید و در پیش رویتان ایوان بلندی را ببینید که اختلاف ارتفاع فاحشی میان این بخش و شمال حیاط ایجاد کرده است. اختلافی که ارزش و اهمیت این قسمت از ساختمان را به رخ می‌کشد. گرمای هوا که بیشتر شود، این ایوان غنیمتی در خانه به شمار می‌رود چرا که وجود آن در ضلع جنوبی و جنوب‌غربی باعث وجود سایه می‌شود. اهالی خانه را تصور کنید که در فصل تابستان در ایوان می‌نشستند و به دور از تابش مستقیم خورشید هوای خنکی را تجربه می‌کردند.      در مرکز بخش جنوب‌شرقی حیاط وضعیتی کاملا متفاوت به چشم می‌آید و فضاهای بسته خودنمایی می‌کنند. در مرکز این بخش یک اتاق پنج دری جا خوش کرده و در اطراف آن ایوان‌های کوچک و باریکی دیده می‌شوند. هم ردیف با این قسمت‌ها، یک اتاق سه دری و ایوان کوچکی قرار گرفته است. در کنار همه این فضاهای بسته، راهروهایی هم هستند که به عنوان فضای نیمه‌باز شناخته می‌شوند و در حد فاصل فضاهای بسته قرار گرفته‌اند. بر روی حوض لاجوردی میان حیاط تختی قرار دارد که با سه پله از سطح حیاط جدا می‌شود و نیمی از فضای حوض را اشغال می‌کند. این تخت و فضای آن اصطلاحا غروب‌نشین یا سایه‌نشین نامیده می‌شود.         ایوان بلند و دهانه وسیع آن، حیاط را به درون خود کشیده و پیوند خاصی را در مرز این دو قسمت به وجود آورده است. دیوارهای داخلی ایوان یکی از پرکارترین قسمت‌های حیاط اصلی را به نمایش می‌گذارند که در ادامه تزییناتِ دیوارِ حیاط، امتداد یافته‌اند. این ویژگی‌ها ایوان را یکی از قسمت‌های مهم حیاط اصلی جلوه می‌دهد. دلیل دیگری که اهمیت و منزلت این ایوان را افزایش می‌دهد، اتاق‌ها و گوشوارهایی (اتاق هایی در چهار سوی ایوان) است که در اطراف آن و در دو طبقه شکل گرفته‌اند و درها و پنجره‌های شان به ایوان گشوده می‌شود. در پشت ایوان، بادگیر بلندی قد برافراشته که از داخل حیاط به خوبی مشخص است.       اتاق‌های این عمارت با سه پله که با سنگ‌های مشبک‌کاری تزیین شده است از حیاط جدا می‌شوند. اتاق‌های چهارضلعی دورتادور حیاط را در بر گرفته‌اند و در هر ضلع با درهای چوبی به یکدیگر راه دارند. هنر گچ‌بری و رنگ بنفش در داخل اتاق‌ها به زیبایی به‌کاررفته است. سقف مسطح اتاق‌ها را با تیرهای چوبی پوشانده‌اند و روی آن‌ها توفال‌کاری (گچ‌کاری بر روی آهن توری) و بر روی توفال‌ها نیز نقاشی گل‌وبوته دارد. هر یک از 22 اتاق این مجموعه با نام خاصی مشخص شده و کاربرد خاصی داشته‌اند. اتاق سه دری مخصوص بچه‌ها و اتاق پنج دری مخصوص خانواده و اتاق ارسی با درب کشویی به سمت بالا همگی در این عمارت قرار دارند.        مطالب مرتبط: موزه آب یزد برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری منشور صلح پارسیان شوید. جهت رزرو تور و سفر به یزد با شماره 0216714 در تماس باشید. جهت رزرو بلیط هواپیما کلیک کنید.  

موزه آب یزد در شمال میدان امیرچخماق و در ابتدای خیابان قیام بر سردر یکی از خانه های قدیمی، عبارت موزه آب به چشم می‌خورد که با ورود به آن می‌توانید به مرور تاریخ چندهزارساله آب در این مرزوبوم بپردازید. موزه آب یزد سال‌هاست که در خانه تاریخی کلاهدوزها برپا شده و توانسته است توجه گردشگران را به خود جلب کند. در سال 1379 و همزمان با برگزاری نخستین همایش بین‎‌المللی کاریز بود که این موزه کار خود را آغاز کرد تا ارزش و اهمیت آب را در منطقه‌ای کویری به مردم نشان دهد. حالا بسیاری از این موزه با عنوان یکی از بهترین موزه‌های آب دنیا یاد می‌کنند؛ جایی که در آن می‌توان آثار و ابنیه‌های تاریخی در زمینه‌های مختلف مربوط به آب را شناخت و کمی بیشتر در مورد تاریخ این سرزمین دانست.آنچه که موزه آب یزد را از دیگر موزه‌های آب متمایز می‌کند گذشتن یک رشته کاریز صدها ساله از میان آن است؛ کاریزی که روزگاری آب مورد نیاز مردم را تامین می‌کرد.در پنج طبقه این موزه می‌توانید آثار متنوعی با موضوع آب و چگونگی استفاده از آن در گذشته را ببینید.       خانه کلاهدوزها یکی از آثار ارزشمند یزد است که به درخواست مرحوم حاج سید‎علی اکبر کلاهدوز، یکی از بازرگانان عصر قاجاریه، در فاصله سال‌های ۱۲۶۶ تا ۱۲۶۹ خورشیدی ساخته شد. هم اكنون مالک این بنا شركت آب منطقه‌ای يزد است و همه می‌توانند به عنوان موزه آب از آن دیدن کنند. زمین این بنا حدود 720 متر ‎مربع است و بنا 5 طبقه  دارد.   اشیای موجود در موزه یادگاری قنات ها یکی از سازه‌های مهم ایرانیان در زمینه آب، قنات است که امروزه در محافل جهانی هم نام آن مطرح می‌شود و قنات ایرانی نیز در فهرست یونسکو قرار دارد. لوازم مختلف حفر قنوات، کلنگ‌های ویژه کندن کاریز، چرخ ‎چاه، لباس مقنی، ابزار و ادوات اندازه‌گیری حجم آب، ماکت چگونگی گردش آب قنات‎‌ها و وسایل تامین روشنایی در قنات از جمله چیزهایی هستند که در این موزه می‌بینید.مجسمه‌هایی از مردم را می بینید که به کارهای مربوط به قنات مشغول‌اند. مقنی ها از جمله این افراد هستند و نکته جالب توجه آن‌ها لباس سفیدشان است. دلیل پوشیدن لباس سفید این بود که همدیگر را در درون چاه‌های بزرگ ببینند و همچنین به آن به چشم کفن نگاه می‌کردند چرا که هر لحظه ممکن بود بر اثر ریزش جان خود را از دست بدهند. در بخشی از موزه یکی از اصلی­‌ترین ابزار حفر قنات یعنی چرخ چاه را می‌بینید که ماکتی از یک چاه ­کن نیز در جوار آن قرار داده‌اند.           اسناد و وسایل مربوط به تقسیم و وقف آب اسناد و مدارک خرید و فروش آب و وقف‌نامه‌های قدیمی از دیگر آثار موزه آب یزد هستند. یکی از اسناد جالب توجه، کتابچه میرآب‌ها و اسناد توزیع آب است. میرآب یعنی امیر یا رئیس آب؛ کسی که در گذشته مدیر و محاسبه‌گر زمان و ساعت آبی بود و تقسیم‌گر عادلانه و تعیین کننده زمان تحویل دادن آب قنات به افراد محسوب می‌شد. او آب کشاورزی را تقسیم می‌کرد و دستمزد خودش را هم از سهم آب قنات می‌گرفت. ابزار کارش ساعت آبی بود و جالب آنکه بدانید نخستین ساعت آبی دنیا با قدمت ۷۰۰ سال در این موزه نگهداری می‌شود و به دوره سید ركن الدین تعلق دارد.در میان این اسناد چند سند ازدواج نیز به چشم می‌خورد چرا که در آن زمان برخی از مردم مهریه زن را آب تعیین می‌کردند؛ همان چیزی که در کویر حکم طلا را داشت. مدارک دیگری نیز دیده می‌شود که بر اساس آن‌ها خیرین به زنان بی‌سرپرست و یتیمان سهم آب می‌دادند.     ظروف و وسایل در گذشته خبری از لوله‌کشی‌های امروزی نبود و مردم مجبور بودند آب را از منبع تا محل استفاده حمل کنند و البته جایی هم برای نگهداری آب مورد نیاز خود داشته باشند. ظروف نگهداری و حمل آب و بسیاری لوازم و اشیای مرتبط با آن از جمله انواع شیر‎های برداشت آب از آب‌انبار‎ها، ظرف‎های سفالی و شیشه‌ه‎ای ویژه حمل و نگهداری آب، یک رشته مشک سقایی و لوازم دیگر را می‌توانید در موزه آب یزد ببینید.مشربه چند هزار ساله یکی از دیدنی‌های این موزه است که از آن در کتاب‌های تاریخی کهن یاد شده است. ظرفی شیشه‌‎ای نیز در این موزه به چشم می‌خورد که دارای لوله‌های جانبی است؛ صدها سال پیش، آب را داخل این ظرف می‌ریختند و بالای آن برف می‌گذاشتند. این ظرف دو جداره است و آب شدن تدریجی برف باعث می‌شد تا آب خنک، تازه و عاری از هرگونه آلودگی باشد و از ورود حشرات به داخل آن جلوگیری شود.          مطالب مرتبط:  آشنایی با زندان اسکندر یزد یا مدرسه ضیائیه برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری منشور صلح پارسیان شوید. جهت رزرو تور و سفر یه یزد با شماره 02162714 در تماس باشید. جهت رزرو بلیط هواپیما کلیک کنید.  

   آشنایی با زندان اسکندر یزد یا مدرسه ضیائیه زندان اسکندر یا مدرسیه مدرسه ضیائیه یکی از جاذبه های گردشگری شهر یزد است که در محله فهادان این شهر قرار گرفته است. کارشناسان بر این عقیده‌اند که این بنا مدرسه‌ای با 8 قرن قدمت است که در سال ۶۳۱ هجری قمری توسط عارف معروف، ضیاءالدین حسین رضی بنیان نهاده شد و در سال ۷۰۵ هجری قمری، پسران وی، مجدالدین حسن و شرف‌الدین علی آن را تکمیل کردند. این بنا بيش از 700 سال پيش محل تدريس بوده و میزبانی مجالس بحث و بررسی بزرگان و علما را بر عهده داشته است. بر اساس شواهد تاریخی خاندان رضی، در اطراف این بنا خانه‌های عالی و بادگيرهای بلند ساخته بودند. در آن زمان این ساختمان درگاه بلند، دو مناره رفیع و باغچه‌ای پر از درخت داشت و کتابخانه و حمام روبروی بنا واقع شده بودند.       زندان اسکندر یزد در تاریخ 23 اسفند سال 1346 و با شماره 770 در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است و و از 24 بهمن 1384 در محدوده ثبت جهانی شده شهر یزد واقع شده است.      قسمت‌های مختلف زندان اسکندر گنبد گنبد مدرسه‌ ضیائیه18 متر ارتفاع دارد که از از خشت خام ساخته شده است و گچ‌بری‌های آن که با نقاشی آبرنگ طلايی و لاجوردی تزیین شده‌اند، زیبایی فوق‌العاده‌ای برای این عمارت رقم زده‌اند. متاسفانه پس از گذشت هشت قرن از قدمت این بنای باستانی تنها قسمتی از این نقاشی آب‌رنگ روی گچ سفید وجود دارد. به فضای زیر گنبد، گنبدخانه می‌گویند که آسیب‌های زیادی دیده و آثاری از کتیبه‌های آن بر جای نمانده است. در این محل موزه‌ای کوچک قرار دارد که کتیبه‌ها و سنگ قبرهایی در آن نگهداری می‌شود.        حیاط در اطراف صحن یا حیاط، رواق‌هایی به چشم می‌خورد فضاهایی مسقف و ستون‌دار که حداقل در یک طرف مسدود باشد و انسان را از تماس با بارش و تابش نور آفتاب حفظ کند. رواق‌ها در قسمت ضلع غربی، بزرگ‌تر هستند و در کنار آن‌ها محرابی از گچ وجود دارد. در حیاط علاوه بر ایوانچه‌های کوچک جلوی اتاق‌ها، چهار ایوان بلندتر نیز وجود دارد که بنا را به صورت چهارایوانی درآورده است.     پایاب و چاه علاوه بر رواق‌ها، عنصر دیگری که در فضای صحن دیده می‌شود، پايابی با ۳۸ پله به عمق ۲٫۸ متر از سطح زمين است که دسترسی به آب قنات اله‌آباد را ممکن می‌سازد. چاه آبی نیز با قطر دهانه دو متر در وسط حیاط وجود دارد که به سردابی به عمق پج متر منتهی می‌شود. کف سرداب، حوضی قدیمی خودنمایی می‌کند که به‌عنوان یکی از آثار به‌جای مانده از بنای اولیه ساختمان به حساب می‌آید. ظاهرا سرداب و حوضچه برای تامین آب و استفاده ساکنان مدرسه به کار می‌رفتند.     اتاق بادگیر در گوشه‌ای از حیاط، اتاقی موسوم به اتاق بادگیر دیده می‌شود که می‌توانید وارد آن شوید، دقیقا زیر بادگیر قرار بگیرید و از خنکای نسیم حتی در تابستان هم لذت ببرید.      مطالب مرتبط: غذاهای سنتی یزد برای خواندن سایر مطالب ورد مجله گردشگری منشور صلح پارسیان شوید. جهت رزرو تور و سفر به یزد به شماره 02162714 در تماس باشید. جهت رزرو بلیط هواپیما کلیک کنید و یا با شماره 02162714 در تماس باشید.

غذاهای سنتی یزد قیمه یزدی بدون شک قیمه یزدی را می توان خاص ترین غذای یزد برشمرد. این خورشت در منوی تمام رستوران های یزد از غذاهای اصلی محسوب می شود . این خورش همان قیمه معمولی است، اما تفاوت هایی در مواد اولیه آن وجود دارد. در طبخ این خورش به جای لپه از نخود دو تکه شده یا اصطلاحا لپه نخود استفاده می شود و گوشت قرمز، پیاز خردشده، لیمو عمانی، دارچین، هل و زردچوبه دیگر مواد تشکیل دهنده  آن هستند. در نوع سنتی آن استفاده از رب گوجه فرنگی معمول نیست اما امروزه برخی به آن چاشنی رب نیز اضافه می کنند.     کوفته نخودچی کوفته نخودچی را می توان یکی دیگر از غذاهای خاص استان یزد برشمرد. گوشت چرخ کرده گوسفند، پیاز، تخم مرغ، آرد نخودچی و سبزیجات معطر شامل تره و جعفری مواد تشکیل دهنده این غذای سنتی هستند. در گذشته به جای آرد نخودچی از نخود یا لپه خام استفاده می کردند. این حبوبات را که از شب قبل خیس کرده بودند می کوبیدند و در کوفته می ریختند. این غذا به کوفته یزدی نیز شهرت دارد. در سفر به یزد حتمت این غذا را امتحان کنید.     خورشت بِه آلو این غذا با طعم ملس و خوشایندش شناخته می شود و علاوه بر طبخ آسان به خاطر وجود آلو و بِه در ترکیب آن خواص بسیاری نیز دارد. خورشت بِه آلو با بِه، گوشت، آلو، لپه، پیاز، زعفران، شکر و رب گوجه فرنگی تهیه می شود.     فلیه کدو تنبل قلیه کدو تنبل از غذاهایی است که یزدی ها بیشتر در دور همی ها از آن استفاده می کنند. در طبخ این غذا از کدو تنبل، لوبیا قرمز، ماش، برنج، پیاز، دارچین و فلفل سیاه استفاده می کنند.     کشک خیار! استفاده از ماست در آشپزی یزدی ها خیلی متداول نیست. آنها در غذاهایی مانند آب دوغ خیار که ماست در آنها استفاده می شود، کشک را جایگزین ماست کرده اند. کشک خیار غذایی برای روزهای گرم یزد است. با شستن کشک خشک، خیساندن و ساییدن آن یکی از مواد اولیه این غذای ساده تهیه می شود سپس به آن چند عدد خیار رنده شده با درجه درشت، گردوی خرد شده، نعنا و کشمش می افزایند. برخی مواقع این غذا یکی از پیش غذاها بر سر سفره است و گاه می تواند غذای اصلی نیز باشد.     آش شولی شولی یکی از آش هایی است که به خاطر طبخ آسان و خوشمزه بودنش جایگاه خاصی در سفره یزدی ها به خود اختصاص داده است. مواد مورد استفاده در طبخ آن کاملا به فصل بستگی دارد و در تابستان و زمستان از مواد مختلفی استفاده می شود. ماش پخته، اسفناج، چغند، شوید و گاه شلغم و کدو زرد مواد تشکیل دهنده شولی زمستانی هستند و در تابستان ها شولی را با  مقداری نخود سالم یا نیم کوب و عدس، چغندر خرد کرده یا نیم کوب و برگ تهیه می کنند. از سرکه انار یا انگور و نیز رب انار به عنوان چاشنی آن به هنگام طبخ و بر سر سفره استفاده می شود .     نان سوروک نان سوروک یک نان روغنی خوشمزه است که بیشتر در پنج شنبه ها و برای خیرات آماده می شود. در تهیه این نان از آرد نان سنگک، آب، شکر ، نمک، تخم گشنیز، گیاه گل رنگ، مایه خمیر و روغن کنجد استفاده می کنند.       فالوده یزدی پالوده یا فالوده یکی از خوردنی های خوشمزه ای است که در سراسر یزد می توانید آن را تهیه کنید. نشاسته، گلاب، آب و شکر مواد اصلی آن را تشکیل می دهند. تفاوت این فالوده با نوع شیرازی آن در شکل برنج مانند و استفاده از سیاه دانه به هنگام سرو آن است.     مطالب مرتبط: موزه آب یزد برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری منشور صلح پارسیان شوید. جهت رزرو تور یزد با شماره 02162714 در تماس باشید. جهت رزرو بلیط هواپیما کلیک کنید.