منشور صلح پارسیان
آشنایی با مسجد سلطان احمد
بی‌شک یکی از باشکوه‌ترین و خوش‌عکس‌ترین بناهای ترکیه و شهر استانبول، مسجد سلطان احمد یا مسجد آبی است که به دستور سلطان احمد اول ساخته شده و به نام همین سلطان شناخته می‌شود؛ اما به سبب کاشی‌های آبی رنگ و جذاب درون ساختمانش، به عنوان مسجد آبی نیز شهرت یافته است. در کنار کاشی‌های آبی رنگ، مسجد سلطان احمد یک ویژگی متمایز دیگر هم دارد و آن وجود 6 مناره در مسجد است؛ به طوری که سلطان احمد اولین مسجدی است که با 6 مناره در ترکیه بنا شد.نمای خارجی و فوق‌العاده این مسجد شامل ۵ گنبد، با آرایشی آبشارگونه است که هشت گنبد کوچک‌تر در اطراف آن به چشم می‌خورد. فضای داخلی مسجد آبی بسیار وسیع است و حیاطی نیز به همین وسعت در خارج از بنا دیده می‌شود. دورتادور حیاط نیز رواق‌های بسیاری به چشم می‌خورد که به صورت قرینه ساخته شده‌اند. اگر در اطراف این مسجد گشتی بزنید مقبره سلطان احمد را در قسمت شمالی ساختمان و درست روبه‌روی پارکی به همین نام خواهید دید.
جالب آن که مسجد آبی هنوز هم کاربری خود را حفظ کرده و علاوه بر گردشگران، روزانه در نوبت‌های صبح، ظهر و شب پذیرای نمازگزاران و مسلمانان است. امروزه مسجد آبی نه تنها در کشور ترکیه، که در دنیا یکی از خاص‌ترین مساجد قلمداد می‌شود و نامش را می‌توان در لیست زیباترین مساجد از نگاه نشنال جئوگرافیک یا دیگر سایت‌های معتبر دید. گنبدهای آبشاری، تقارن زیبا و طاق‌های پی در پی، مناره‌های آن و کاشی‌های آبی درون مسجد، از هر لحاظ خاص و منحصر به فرد هستند. البته طراحی و معماری این سازه مذهبی به صورت ترکیبی است و با یک بررسی مختصر متوجه خواهید شد که عناصر معماری اسلامی نیز در آن وجود دارد و همچنین از طراحی سازه‌ای بیزانسی مانند ایاصوفیه الهام گرفته شده است.
حیاط مسجد
پیش از همه و درست در میانه حیاط، یک آبخوری شش ضلعی و مسقف به چشم می‌خورد که از شش ستون مرمرین ساخته شده است. شاید بد نباشد بدانید که این آبخوری قبلا به یک سقف گنبدی با طاقی حکاکی شده مزین بود که البته اخیرا آن را با گنبدی ساده و کوچک‌تر تعویض کرده‌اند و امروزه دیگر آبی ندارد. بایستید و به خود فرصتی دهید تا نگاهی به دور تا دور آن بیندازید. خواهید دید که سراسر حیاط مسجد آبی با رواق‌هایی هم شکل و 26 ستون احاطه شده که بر بالای هر کدام نیز گنبدی قرار دارد. اگر دقت زیادی داشته باشید، متوجه می‌شوید که رواق‌ها و گنبدهای بخش متصل به مسجد و ضلع چهارم، قدری مرتفع‌تر و عریض‌تر هستند. در دو طرف حیاط مسجد نیز شیرهای آب و وضوخانه‌ها دیده می‌شود.
نخستین باری که مسجدی با 6 مناره در ترکیه ساخته شد، مسجد سلطان احمد بود. البته این اقدام گریبان سلطان احمد اول را گرفت و باعث شد تا بسیاری او را مورد انتقاد و هجمه خود قرار دهند؛ چرا که تا آن زمان تنها مسجدی که 6 مناره داشت، مسجد الحرام در مکه بود. البته طولی نکشید که سلطان احمد این مشکل را به سادگی حل کرد و فرمان داد تا برای مسجد الحرام یک مناره جدید بسازند!وقتی نگاهی به طرح مستطیلی مسجد سلطان احمد بیاندازیم چهار مناره در چهار گوشه بنا دیده می‌شود و دو مناره دیگر در میان آن‌ها قرار گرفته‌اند. هر یک از مناره‌های اطراف گنبد را که برانداز کنید، سازه‌ای ستونی و مدادی خواهید دید که سه بالکن دارند؛ اما این موضوع درباره مناره‌های انتهای حیاط صدق نمی‌کند و بر روی این دو مناره تنها دو بالکن به چشم می‌خورد. دلیل این موضوع ساده است چرا که موذن مسجد مجبور بود روزی 5 بار از این مناره‌ها بالا و پایین برود و به این ترتیب، کاهش تعداد بالکن‌ها، کار او را آسان‌تر می‌کرد. البته باید بدانید امروزه دیگر برای اذان گفتن، فردی از این پله‌ها استفاده نمی‌کند و در مقابل از یک سیستم صوتی عمومی و باکیفیت استفاده می‌شود که نوای آن را در بخش‌های قدیمی و تاریخی شهر می‌توان شنید.
اگر به گوشه جنوب شرقی مسجد بروید، می توانید غرفه پادشاهی و مخصوص سلطان احمد را پیدا کنید. از بیرون نیز یک در ورودی برای این بخش تعبیه شده است که با یک سطح شیبدار، ورود سلطان به همراه اسبش را ممکن می کرد. این سطح شیبدار به ایوانی متصل می شود که به تنگه بسفر اشراف دارد و در هر طرف آن یک اتاق قرار دارد.خوب است بدانید که ساخت چنین غرفه ای در معماری عثمانی سابقه نداشته است و این بخش یکی از دیگر بخش های متمایز مسجد آبی است. در این غرفه یک طاق سرپوشیده و دو اتاق استراحت کوچک به چشم می خورد و در طبقه بالای آن، لژ سلطان قرار گرفته که راه دسترسی اش نیز از همین بخش صورت می گیرد. از آن جا که این غرفه را برای امپراتور عثمانی ساخته بودند، طبیعی است که بخشی از نفیس ترین کاشی های مسجد را در همین قست ببینید.
مسجدسلطان احمد نیز همانند تمام اماکن مقدس دنیا قوانین و مقررات خاص خودش را دارد و نیاز است پیش از ورود به این مسجد از پوشش مناسب استفاده کنید.
پوشش مناسب خانم ها: بازدید از مسجد سلطان احمد مانند مسجدهای ایران نیست که الزامی برای پوشیدن چادر وجود داشته باشد؛ اما نیاز است که حتما موهای خود را بپوشانید و به هنگام ورود به مسجد آبی از روسری و شال استفاده کنید. اگر بلوز و تی شرت شما آستین کوتاه است، لازم است شال خود را به گونه تنظیم کنید که بازوان و دستان شما را هم بپوشاند. در صورتی که همراه خود روسری و شال ندارید، نگران نباشید چرا که در ابتدای ورود به مسجد سلطان احمد، شال به صورت رایگان در اختیار شما گذاشته می شود.
همچنین توجه داشته باشید که با وجود شلوارک و دامن کوتاه هم نمی توانید وارد این مسجد شوید و باید دامن و شلوار شما بلند باشد.
پوشش مناسب آقایان: آقایان نیز لازم است از پوشیدن شلوارک در این مکان مقدس خودداری کنند.
مطالب مرتبط:
برای خواندن سایر مطالب وارد مجله گردشگری منشور صلح پارسیان شوید.
جهت رزرو تور و سفر به استانبول با شماره 02162714 در تماس باشید.
شما به این مطلب چه امتیازی می‌دهید؟
